Editor’s note: The following was originally published on the 18th of December 2016. In an effort to highlight and to gather some of the best of Dutch libertarian thought, we’ve rehosted it here. We believe readers can still glean a lot from Marco Nijweide’s thoughts on election law.
VVD en CDA hebben beide het plan opgesteld om de kiesdrempel te verhogen. Een maatregel die het voor nieuwe partijen moeilijker moet maken om in de Tweede Kamer te komen. Dit is het volgende voorstel dat door de gevestigde partijen geïntroduceerd wordt om competitie uit te schakelen en hun eigen positie in stand houden.
Eerder was het plan al om Kamerleden, die zich afgesplitst hadden van een Kamerfractie, niet een volwaardige fractie meer te laten zijn, maar een ‘groep’. Dit zal ervoor zorgen dat ze minder geld en middelen krijgen om personeel aan te nemen waardoor ze minder slagvaardig kunnen zijn. Historicus Geerten Waling gaf al eerder aan dat zetelroof hoort bij onze democratie. ‘Fractie-afsplitsing blijkt dus een probaat middel om tegenwicht te bieden tegen een grijs conformisme en een doodgeslagen debatcultuur in ons parlement’, aldus Waling.1
Ministerie van Waarheid
Bestaande ideeën moeten uitgedaagd kunnen worden. De vele afsplitsingen in de Kamer laten zien dat dit moeilijk ligt bij de huidige partijen. Het plan van het CDA om een kiesdrempel van vier zetels te introduceren en van de VVD om pas bij zeven zetels de Kamer in te komen is een nieuw middel wat als een gedachtenpolitie werkt. Het zorgt ervoor dat andere meningen en ideeën die in de samenleving leven de kop in worden gedrukt. Wat is het volgende? Een Ministerie van Waarheid die ideeën goedkeurt?
Verhogen van de kiesdrempel
Een verhoging van de kiesdrempel is in ieder geval wel een goed middel om fractie afsplitsingen te elimineren bij de volgende verkiezingen. Daarnaast vormen andere ideeën en de vorming van nieuwe partijen geen gevaar. Maar hoe zit het met bestaande partijen die in de Kamer zitten en onder deze grens komen? Denk bijvoorbeeld aan de SGP, misschien wel de meest consequente partij in de Kamer, die bij iedere verkiezing waarin ze meedoen niet meer dan drie zetels halen. Volgens mij is het allerminst de bedoeling dat partijen met gelijke zetels het veld moeten ruimen. Hiermee schiet deze maatregel haar doel voorbij en is dit voorstel ook nog eens ontzettend doorzichtig te noemen.
“Met het voorstel voor een verhoging van de kiesdrempel proberen de VVD en het CDA alles om zichzelf maar in stand te houden”
Vorig jaar had de VVD dit ook al geroepen bij monde van partijleider Keizer.2 Hij was van mening dat het land anders onbestuurbaar zal worden. Is dit niet een probleem waar juist de huidige partijen de oorzaak van zijn? Door de particratie, de verstrekkende macht van de partijen in het huidige stelsel, lijken deze afsplitsingen eerder een reactie op de macht en fractiediscipline van de partijen in de Kamer. Niet zo gek dat er geluiden in het land opgaan om een einde aan de particratie te maken.
Het idee om een einde te maken aan het zogenoemde partijkartel werd eerder al geopperd door Pim Fortuyn. Echter, met de dood van Fortuyn en de onbestuurbaarheid van de LPF kon er geen eind gemaakt worden aan de macht van de bestuurlijke elite. Het idee dat een land onbestuurbaar wordt is daarnaast overtrokken. Twee landen die dat bewijzen zijn Spanje3 en België die een economische groei doormaakten zonder regering.
De noodzaak van pluriformiteit
Waar het CDA een voorstel doet voor een kiesdrempel van vier Kamerzetels, wil de VVD zelfs een drempel van zeven zetels. Door dit plan zorg je ervoor dat er minder ideeën en partijen in de Kamer aanwezig zullen zijn. Als het ‘Huis van de Democratie’ een afspiegeling moet zijn van de bevolking, dan moet dit zeker een afspiegeling zijn van ideeën die spelen in de maatschappij. Hiermee proberen grote partijen angstvallig vast te houden aan de machtige positie die ze bezitten.
Het hiervoor al gebruikte woord partijkartel, zoals Thierry Baudet van het Forum voor Democratie het noemt, is een woord dat de situatie perfect omschrijft. Een kartel wil geen concurrentie en probeert dat ook waar mogelijk uit te schakelen. Bestaande grote partijen laten zien dat ze de machtige status willen behouden en geen concurrentie dulden.
Geen veranderingen willen, te veel macht hebben, en geen macht willen afstaan zijn de voornaamste redenen voor de huidige trend van nieuwe partijen. Daarnaast ontstaat er een verder groeiende onvrede in de maatschappij over het politieke bestel. Het doet mij denken aan de Koning en later de aristocratie die vroeger koste wat het kost de macht probeerden te houden.
‘Power tends to corrupt and absolute power corrupts absolutely’ – Lord Acton.
Orwelliaans
Het beperken van meningen in de samenleving, waar dit voorstel feitelijk op neer komt, is Orwelliaans. Het is een principe wat haaks staat op de vrije samenleving. Het doet mij eigenlijk eerder denken aan Turkije waar Erdogan de oppositie probeert monddood te maken. Wanneer de gevestigde partijen doorgaan met voorstellen zoals een kiesdrempel kunt u alvast popcorn inslaan voor de verkiezingsuitslag. Want linksom, of rechtsom zullen deze voorstellen contraproductief werken en bijdragen aan een verdere verkleining van de gevestigde partijen. Het tegengestelde effect van wat de partijen beogen te bereiken.
http://www.volkskrant.nl/opinie/zetelroof-hoort-bij-ons-politieke-stelsel~a4428319/ ↩
http://nos.nl/artikel/2037740-vvd-wil-kiesdrempel-tegen-te-kleine-partijen.html ↩
http://www.forbes.com/sites/timworstall/2016/10/27/spain-has-no-government-for-10-months-economy-grows-unemployment-falls-to-18-9/#121e7a595cb8 ↩
Originally posted at Driemaster.nl