Editor’s note: The following was originally published on the 5th of October 2017. In an effort to highlight and to gather some of the best of Dutch libertarian thought, we’ve rehosted it here. We believe readers can still glean a lot from Marco Nijweide’s analysis of Spanish politics from a libertarian perspective.
Zondag 1 oktober jongstleden ontstond er chaos rondom het referendum in Catalonië. Van de ruim 5,3 miljoen stemgerechtigden brachten er 2,2 miljoen hun stem uit, hiervan stemde ruim 90 procent voor afscheiding van Spanje. De verkiezing in Catalonië werd echter ontsierd door hard optreden van de Spaanse politie, de Guardia Civil. Bij de verkiezingen vielen meer dan 800 gewonden. De huidige Catalaanse Premier, Carles Puigdemont is nu van plan om de uitslag van het referendum voor te dragen aan het Catalaans parlement. Als het parlement het ratificeert zal unilateraal de onafhankelijkheid van Catalonië uitgeroepen worden.
Wat je mening over het referendum voor een onafhankelijk Catalonië ook is, vreedzame stemmers met geweld neerslaan doet denken aan vervlogen tijden in Europa (die wij dachten achter ons gelaten te hebben)). Tot afgelopen zondag, toen vreedzame burgers aangevallen werden met grof geweld door de Spaanse politie. Het lijkt alsof de geest van Franco nog door Spanje spookt.
In onze optiek heeft het harde optreden door de Spaanse politie een averechts effect gehad. Juist door met geweld in te grijpen creëert de regering in Madrid een grotere afstand met de Catalanen. Op deze manier wordt het nationalistische gevoel bij de Catalanen versterkt en draagt de Spaanse regering bij aan een grotere separatistische beweging binnen Catalonië. Het was een betere oplossing geweest als de Spaanse regering net als de Britse regering een referendum toe zou staan zoals dit in Schotland in 2014 plaats vond. Uiteindelijk zou er geen meerderheid gehaald zijn maar wel een signaal gegeven worden vanuit Catalonië aan Madrid.
Franco’s dictatuur
Voor sommige Catalanen komen de tijden van Franco weer tot leven. Franco regeerde als dictator over Spanje nadat hij in 1936 een coup had gepleegd. Deze coup faalde echter alleen in Catalonië. Dit resulteerde vervolgens in de Spaanse burgeroorlog. Na deze 3 jaar durende burgeroorlog werd de toenmalig president van de Catalaanse regering geëxecuteerd. In de jaren waarin Franco aan de macht was werd de Catalaanse identiteit, waaronder de taal en cultuur, als een gevaar voor de Spaanse staat gezien. Na de dictatuur werd het Catalaans parlement weer geïnstalleerd. In de decennia die daarop volgden heeft dit Parlement steeds meer stappen gezet naar onafhankelijkheid door meer autonomie op te eisen.
Ontevredenheid
Echter zijn de Catalanen op 3 punten niet tevreden hoe zaken op dit moment geregeld zijn. Zo betalen ze meer belasting aan Madrid dan dat ze terugkrijgen aan services. Minimaal zo’n 10 miljard euro per jaar: dat is 4% van het Binnenlands Bruto Product van Catalonië. Door de financiële en economische crises hebben ze het gevoel dat ze minder goed af zijn; onafhankelijkheid zou ervoor zorgen dat de rest van Spanje niet aan het Catalaanse infuus hangt. Het tweede punt is dat in Catalonië op scholen het Catalaans wordt onderwezen. Maar in 2010 weigerde de Spaanse rechtbanken een constitutionele wijziging die ervoor zou zorgen dat Catalaans een preferentiële status zou krijgen. Veel Catalanen zagen dit als een belediging en onafhankelijkheidsgeluiden werden hiermee versterkt. Het derde punt is dat de Catalanen met respect behandeld willen worden. Ze willen kunnen stemmen over hun eigen lot. Alleen wordt dit bemoeilijkt omdat er in het Spaanse parlement meerderheid moet zijn maar daar zijn de Catalanen in de minderheid. Resultaat, een gebed zonder eind.
Wie zwijgt stemt toe
De reacties vanuit de Europese Unie en haar lidstaten zijn uitermate teleurstellend te noemen. Vanuit Brussel kwam een lange tijd geen reactie over het over het buitensporige geweld van de Guardia Civil. Het enige geluid wat vanuit de Europese Commissie kwam was een standaard reactie waarin ze opriepen tot een dialoog tussen de Catalanen en de regering in Madrid. Timmermans zei op woensdag 4 oktober in het Europees Parlement dat geweld niet het anwoord mag zijnen niet de oplosing is maar dat de rechtstaat wel met proportioneel geweld gehandhaaft moet worden. Vrees dat wij een andere mening zijn toegedaan over wat proportioneel geweld is. Wellicht houdt de Euopese Commissie zich op de vlakte omdat ze bang zijn voor reacties van andere separatistische bewegingen elders in Europa die daarmee een verdere dreiging voor het uiteenvallen van de Europese Unie kunnen veroorzaken.
Geweld afkeuren
Premier Mark Rutte kwam met de volgende reactie; Rutte stelde dat de Spaanse regering juridisch gezien gelijk heeft. Rutte riep de partijen ook op om met elkaar in dialoog.
Wat ons betreft had Mark Rutte veel feller mogen reageren op het gewelddadige optreden van de Spaanse regering. Hij had op z’n minst kunnen stellen dat een referendum neerslaan met geweld niet de manier is hoe wij in Europa met elkaar omgaan.
Concluderend is het buitengewoon betreurenswaardig dat dit referendum in Catalonië gepaard is gegaan met zoveel geweld vanuit de kant van de Spaanse overheid. Tevens is de reactie van zowel binnenlandse politici als buitenlandse politici buitengewoon miniem. De vraag blijft open waarom zoveel excessief geweld tegen onschuldige Catalanen werd gepleegd. Per slot van rekening waren het vredige burgers die louter hun vrijheid en rechten opeisen doormiddel van stemmen.
Wij roepen het Hoofdbestuur van de JOVD het geweld van afgelopen zondag af te keuren en Mark Rutte en het kabinet aan te sporen het geweld ook af te keuren.
Originally hosted on Driemaster.nl